Loạn thị là một trong những tật khúc xạ phổ biến nhất của mắt, ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ vật thể ở cả khoảng cách xa và gần. Người bị loạn thị thường có hình ảnh mờ, méo mó hoặc không sắc nét do sự bất thường của giác mạc hoặc thể thủy tinh. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và nếu không được phát hiện, điều chỉnh kịp thời, nó có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh loạn thị, từ
nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị và cách phòng ngừa hiệu
quả.
1. Nguyên Nhân Gây Loạn Thị
Loạn thị xảy ra khi giác mạc hoặc thể thủy tinh của mắt
không có độ cong đồng đều. Một số nguyên nhân chính bao gồm:
1.1. Yếu Tố Di Truyền
- Loạn thị có thể xuất hiện từ khi sinh ra và có yếu tố di truyền.
- Nếu trong gia đình có người bị loạn thị, nguy cơ mắc bệnh
của thế hệ sau sẽ cao hơn.
1.2. Bất Thường Của Giác Mạc Hoặc
Thể Thủy Tinh
- Ở người bình thường, giác mạc có dạng hình cầu, giúp ánh
sáng hội tụ chính xác trên võng mạc.
- Khi giác mạc bị cong không đều, ánh sáng bị phân tán, gây
ra hình ảnh mờ và méo mó.
- Tổn thương hoặc phẫu thuật giác mạc cũng có thể làm thay
đổi cấu trúc của giác mạc, dẫn đến loạn thị.
1.3. Các Nguyên Nhân Khác
- Chấn thương mắt, viêm giác mạc, sẹo giác mạc có thể làm
thay đổi bề mặt của giác mạc.
- Một số bệnh lý mắt như giác mạc hình chóp có thể dẫn đến
loạn thị nặng.
- Thói quen sinh hoạt không khoa học như đọc sách trong điều
kiện ánh sáng kém, sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài.
2. Triệu Chứng Của Loạn Thị
Loạn thị có thể xuất hiện với nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ
đến nặng. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Nhìn mờ, hình ảnh bị méo hoặc nhòe.
- Mỏi mắt, nhức mắt, đặc biệt sau khi làm việc với máy tính
hoặc đọc sách.
- Đau đầu, căng thẳng vùng mắt do mắt phải điều tiết liên
tục.
- Khó tập trung khi nhìn vào vật thể ở khoảng cách xa hoặc
gần.
- Nhìn đôi hoặc xuất hiện bóng mờ xung quanh vật thể.
- Mắt nhạy cảm với ánh sáng, dễ bị chói khi nhìn vào nguồn
sáng mạnh.
Nếu có những triệu chứng trên, bạn nên đi kiểm tra mắt sớm
để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3. Phương Pháp Chẩn Đoán Loạn Thị
Bác sĩ nhãn khoa sẽ tiến hành các phương pháp kiểm tra mắt
để xác định mức độ loạn thị, bao gồm:
3.1. Kiểm Tra Thị Lực
- Sử dụng bảng chữ cái Snellen để đánh giá khả năng nhìn rõ
ở các khoảng cách khác nhau.
- Nếu bệnh nhân không thể đọc rõ các dòng chữ, bác sĩ sẽ
tiếp tục kiểm tra bằng các phương pháp khác.
3.2. Đo Khúc Xạ
- Sử dụng máy đo khúc xạ tự động để xác định độ cong bất
thường của giác mạc.
- Đeo kính thử với các loại tròng kính khác nhau để xác định
mức độ loạn thị phù hợp.
3.3. Đo Độ Cong Của Giác Mạc
(Keratometry)
Sử dụng thiết bị chuyên dụng để đo độ cong của giác mạc nhằm
xác định chính xác dạng loạn thị.
3.4. Chụp Ảnh Giác Mạc (Topography)
Giúp tạo bản đồ bề mặt giác mạc, cung cấp thông tin chi tiết
về sự bất thường của giác mạc.
4. Các Phương Pháp Điều Trị Loạn Thị
Tùy theo mức độ loạn thị mà bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp
điều trị phù hợp:
4.1. Đeo Kính
Kính gọng: Kính có tròng điều chỉnh độ cong của ánh sáng trước khi
vào mắt.
Kính áp tròng: Có loại kính mềm và kính cứng giúp điều chỉnh loạn thị
hiệu quả.
4.2. Phẫu Thuật Khúc Xạ
Laser Excimer (LASIK, PRK, SMILE): Sử dụng tia laser để tạo hình lại
giác mạc, giúp điều chỉnh loạn thị.
Cấy kính nội nhãn (ICL): Được sử dụng cho những trường hợp
không phù hợp với phương pháp laser.
4.3. Các Phương Pháp Điều Trị Khác
Orthokeratology (Ortho-K): Sử dụng kính áp tròng cứng đeo ban
đêm để tạm thời thay đổi hình dạng giác mạc.
Tập Luyện Mắt: Một số bài tập có thể giúp giảm căng thẳng mắt nhưng không
thể chữa khỏi loạn thị hoàn toàn.
5. Cách Phòng Ngừa Loạn Thị
Dù loạn
thị
có yếu tố di truyền, vẫn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy
cơ mắc bệnh hoặc ngăn chặn tình trạng loạn thị tiến triển:
5.1. Chăm Sóc Mắt Đúng Cách
- Hạn chế tiếp xúc với màn hình điện tử trong thời gian dài.
- Đọc sách ở khoảng cách hợp lý, trong điều kiện ánh sáng
đầy đủ.
- Chớp mắt thường xuyên để tránh khô mắt, mỏi mắt.
5.2. Chế Độ Dinh Dưỡng Hợp Lý
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E như cà rốt, cá hồi,
rau xanh để tăng cường sức khỏe mắt.
- Uống đủ nước để duy trì độ ẩm cho mắt.
6.3. Kiểm Tra Mắt Định Kỳ
- Kiểm tra mắt ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn
đề về thị lực.
- Nếu có dấu hiệu bất thường, nên đi khám ngay để có biện
pháp điều trị phù hợp.
Kết Luận
Loạn thị là một tật khúc xạ phổ biến có thể ảnh hưởng đến
chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên
nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn chủ động hơn trong
việc bảo vệ đôi mắt của mình. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu loạn thị, hãy
đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù
hợp.
Hy vọng bài viết này giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích để
chăm sóc và bảo vệ đôi mắt sáng khỏe.
